سه فاكتور زير بايستي در محاسبه ظرفيت جرثقيل مورد توجه قرار گيرند.
استحكام جرثقيل آيا امكان شكست اجزا جرثقيل وجود دارد؟
تعادل جرثقيل آيا امكان وجود واژگوني جرثقيل وجود دارد؟
ظرفيت قرقره ها آيا وينچ توانايي بالا بردن بار را دارد؟
ظرفيت باربرداري جرثقيل با در نظر گرفتن كوچكترين مقدار هر يك از سه فاكتور بالا محاسبه مي شود.
هنگامي كه شعاع كاري جرثقيل بزرگ باشد، ظرفيت نهايي جرثقيل بر اساس تعادل آن، و هنگامي كه شعاع كاري جرثقيل كوچك باشد، بر اساس استحكام بوم و ديگر اجزا آن محاسبه مي شود.
براي محاسبه استحكام جرثقيل تحت قوانين مستند، به اين موارد بايستي توجه نمود علاوه بر ظرفيت اسمي جرثقيل، به وزن جرثقيل، نيروي اينرسي و گريز از مركزي كه در نتيجه سوئينگ جرثقيل و بالا بردن بوم بوجود مي آيد، و نيروي باد نيز بايستي توجه نمود.
براي ايجاد تعادل جرثقيل روي جك هاي جلو و عقب، قوانين مشخصي وجود دارد.
اعداد جدول بارهاي مجاز نهايي با توجه به جرثقيل مجاز با در نظر گرفتن استحكام و پايداري تعيين مي شود.
چگونگي محاسبه ظرفيت باربرداري جرثقيل، شعاع كاري و ارتفاع باربرداري از روي جداول باربرداري صورت میگیرد.
هنگامي كه شعاع كاري جرثقيل بزرگ باشد، ظرفيت نهايي جرثقيل بر اساس تعادل آن، و هنگامي كه شعاع كاري جرثقيل كوچك باشد، بر اساس استحكام بوم و ديگر اجزا آن محاسبه مي شود.
براي ايجاد تعادل جرثقيل روي جك هاي جلو و عقب، قوانين مشخصي وجود دارد.
اعداد جدول (بارهاي مجاز نهايي) با توجه به جرثقيل مجاز با در نظر گرفتن استحكام و پايداري تعيين مي شود.
اجزای جرثقیل شامل:
بدنه جرثقیل
در بدنه جرثقیل از هیچ گونه هیدرولیکی استفاده نشده است که به صورت جداگانه و مستقل بوم و جک ها و سایر مکانیزم به آن خودرو (جرثقیل) متصل شده و جرثقیل را تشکیل می دهد و از چند نوع فلز و الیاژ که دارای وزن کم با توانایی استحکام بالا تشکیل شده البته بدنه جرثقیل در بوم بلند و جرثقیل های کفی کاملا متفاوت بوده ولی اغلب اتاق فرمان یا لیورهای جرثقیل ها در کنار جرثقیل قرار دارد.
تلسکوپ یا بوم جرثقیل
تلسکوپ همان بوم جرثقیل می باشد، تلسکوپ از فولاد و الیاژ های آن ساخته شده است که با هیدرولیک به صورت خشاب مانند یک به یک داخل یکدیگر قرار میگیرند (به طور مثال یک جرثقیل بیست تن از پنج تلسکوپ استفاده میکند که طول هر یک از تلسکوب ها در این نوع جرثقیل ۵.۵ متر می باشد که جمعا ۲۷.۵ متر می باشد که هر یک به صورت یک جک مجزا که در داخل خود دارد از یکدیگر بیرون می آیند و در مجموع این متراژ بوم را تشکیل می دهند.
یک جرثقیل بیست تن اگر کالایی که قرار است جابه جا کند کنار و نزدیک خود باشد قابلیت این را دارد که بیست تن را جابه جا کند و هر چقدر این کالا از جرثقیل فاصله بیشتری بگیرد توان جرثقیل به تدریج کمتر خواهد شد و در اخر، در فاصله بیست و هفت متری توان جرثقیل به یک الی پنج تن می رسد که در یک زاویه بسیار مناسب پنج و در زاویه نامناسب به یک تن کاهش می یابد.
وینچ
شاید بسیاری از شما این کلمه رو شنیده باشید، وینج کاربرد های متفاوتی دارد که یکی از کاربرد های رایج وینج در جرثقیل می باشد.
وینچ تشکیل شده از یک پمپ هیدرولیکی، یک قرقره و بکسل می باشد که روی بدنه جرثقیل نصب می شود و بسته به متراژ بوم جرثقیل، متراژ بکسل نیز تغییر می کند کار هیدرولیک چرخاندن قرقره می باشد و قرقره، بکسل را به دور خود جمع می کند و در سر بکسل قلاب نصب شده که برای برداشتن بار به کار گرفته می شود.
جک های تعادل جرثقیل
جک ها نیز تشکیل شده از پمپ هیدرولیکی و تلسکوپ می باشند و کارکرد جک های تعادل این است که جرثقیل از زمین فاصله گرفته و مقداری از زمین جدا شده که باعث می شود فشار از چرخ ها برداشته شود و همچنین وزن بار در سطحی بیشتر تقسیم شده که باعث می شود جرثقیل توانایی بلند کردن بار بیشتری داشته باشد، جک ها در جرثقیل حکم تعادل جرثقیل را به عهده دارند و بسته به توان جرثقیل توان جک نیز بیشتر و کمتر خواهد شد.
کلیه ی جرثقیل ها از تجهیزات و قوانین مکانیکی ، هیدرولیکی ، برقی و پنوماتیکی برای بلند کردن و پایین اوردن بار استفاده می کنند . طراحی جرثقیل مطابق با استاندارد های معتبر و مورد تایید صورت می گیرد . تمامی مواد و تجهیزات به کار رفته در ساختمان جرثقیل مطابق با استاندارد های رایج زیر می باشد.
سازمان استاندارد انگلستان
انجمن مهندسین مکانیک آمریکا
بهداشت حرفه ای آمریکا
استاندارد استرالیا
موسسه نفت آمریکا
وزارت انرژی آمریکا
در هیچ یک از اجزای ساختاری جرثقیل نباید چوب مورد استفاده قرار گیرد . مواد ، اتصالات و تجهیزات به کار رفته برای تعمیرات نیز باید مطابق با دستورات سازنده ی دستگاه باشد .
اجزایی که در جرثقیل تحت فشار قرار می گیرند و در عین حال در معرض تکان یا ضربه ی ناگهانی نیز قرار دارند از فولاد نرم ( فولاد کم کربن ) یا مواد مشابه ی دیگر ساخته می شوند . جرثقیل ها باید طوری طراحی و ساخته شوند که تمام قسمت های آنها به طور ایمن قابل روغن کاری ، بازرسی و تعمیرات باشد .
ویژگی های اساسی عملیاتی کلیه ی جرثقیل های متحرک به شرح زیر است :
قابلیت بالا بردن و پایین آوردن بار
قابلیت چرخش بار حول یک محور
طول بوم قابل تنظیم
قابلیت حرکت در کارگاه
کرایه جرثقیل در تهران